Veilige kerk

Aanleiding

Grensoverschrijdend gedrag, discriminatie en (seksueel) misbruik komt binnen de samenleving voor. De Kerkenraad van de Hervormde gemeente Harmelen erkent dat dit gedrag ook in de eigen gemeente kan voorkomen. Daarom wil de kerkenraad gemeentebreed daarvoor bewustwording bevorderen. En voor zover dat mogelijk is faciliteren dat er binnen de eigen gemeente een ‘veilig’ klimaat heerst. Hiertoe heeft zij beleid opgesteld.

Beleid

Het beleid ‘veilige kerk’ binnen de Hervormde Gemeente Harmelen is gebaseerd op de PKN richtlijn. De basis voor dit beleid is bewustwording binnen de gemeente. Bewustwording van de machtsongelijkheid die er is of kan ontstaan onder gemeenteleden en de effecten daarvan. Verschillen in macht en/of gezag tussen groepsleiding en deelnemers in het jeugdwerk, tussen ouderling en pastorant, tussen diaken en cliënt, tussen vrijwilliger voor hand-en-spandiensten en gemeentelid. Het effect daarvan kan zijn dat iemand met meer macht grensoverschrijdend gedrag vertoont. De ander ervaart dat in eerste instantie niet als storend of wil daar geen aandacht aan besteden. Tot het gevoel van veiligheid wordt aangetast.

Uitwerking van beleid

De Kerkenraad besloot om allereerst te kiezen voor bewustwording en preventie. Te beginnen met het informeren van de gemeente via ‘Op de Hoogte’ en de website. En door iedereen die deelneemt aan het kerkenwerk stil te laten staan bij ‘veilig gedrag’. Het gaat dan om ambtsdragers, iedereen die pastorale taken op zich neemt en iedereen die regelmatig met kinderen, jeugd, tieners en kwetsbare personen optrekt. Hen wordt gevraagd kennis te nemen van de daartoe door de Kerkenraad opgestelde gedragscode. En die voor akkoord te ondertekenen. Verder heeft de kerkenraad één persoon aangesteld die bevoegd is voor iedereen zoals hierboven omschreven een zogenaamde Verklaring omtrent het Gedrag (VOG) aan te vragen bij de overheid.

Verder heeft de Kerkenraad ervoor gezorgd dat mensen die te maken krijgen met geweld, misbruik of onveilige machtssituaties contact kunnen zoeken met één van de onafhankelijke vertrouwenspersonen die daartoe binnen de Protestantse kerk beschikbaar zijn.

Deze zijn te bereiken via: https://classis-utrecht.protestantsekerk.nl/vertrouwenspersonen/

De kerkenraad heeft periodiek aandacht voor het onderwerp: op beleidsmatig niveau van ‘veilig jeugdwerk’ en ‘veilige gemeente’; wat doen we, gaat het goed en wat kan beter.

De kerkenraad ziet er daarom op toe dat het beleid zorgvuldig wordt uitgevoerd binnen de gemeente. Hij doet dit op de volgende wijze:

• -Zorgvuldige werving van vrijwilligers door de leiding van kerkenraad, jeugdraad, club- of zondagsschool.
• -VOG’s vragen aan vrijwilligers en beroepskrachten die werken met minderjarigen en mensen in een kwetsbare positie en mensen die toegang hebben tot persoonsgegevens en financiën..

Vrijwilligers en beroepskrachten worden opgeroepen bij de start van gemeentelijke activiteiten de door de kerkenraad opgestelde gedragscode (download de gedragscode hier) te ondertekend. Deze gedragscode is te vinden op de website van de Hervormde Gemeente Harmelen. (N.B. voor predikanten en kerkelijk werkers is een door de synode vastgestelde gedragscode, deze geldt al voor hen).

(Na)zorg

Binnen de gemeente wordt in voorkomende gevallen (na)zorg geboden aan slachtoffers en daders van machtsmisbruik, grensoverschreidend gedrag of andere misstandenen.

Sommige gemeenteleden zijn slachtoffers of daders van incest, huiselijk geweld, vormen van machtsmisbruik en bedreigende situaties in het werk of elders of van criminaliteit. De kerkenraad draagt er zorg voor dat zij zich in de gemeente veilig, gehoord, gezien en erkend voelen.

Communicatie

De kerkenraad brengt het beleid ‘veilige kerk’ met enige regelmaat via de gebruikelijke kanalen onder de aandacht van de gemeente:

Het pictogram van de PKN kan hierbij helpen:

Vastgesteld door de Kerkenraad van de Hervormde Gemeente Harmelen, 8 Sept. 2025